31 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych

31 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych – pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Kompania nie występowała w pokojowej organizacji wojska. Została sformowana w dniach 24–25 sierpnia 1939 roku w Grodnie w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym^[1] z przeznaczeniem dla Armii „Poznań”. Podporządkowana następnie 25 Dywizji Piechoty^[2]. Jednostką mobilizującą był 7 batalion pancerny^[3].

Na wyposażeniu posiadała 13 czołgów rozpoznawczych TKS.

Walki kompanii

6 września o godz. 5.00 realizując rozkaz dowódcy 25 DP gen. bryg. Franciszka Altera prowadziła rozpoznanie kierunku Żeroniczki-Dobre. W trakcie rozpoznania w Żeroniczkach czołowy I pluton rozbił niemiecki pluton kolarzy. Następnie I pluton 31 skczr. wraz z plutonem konnym kompanii zwiadowców 29 pułku Strzelców Kaniowskich przeprowadził dwa natarcia na miasto Doba. II pluton zajmował obronę we wsi Żeroniczki. Po niepowodzeniu natarcia I pluton czołgów i zwiadowcy wycofali się do Żeroniczek. Przybyła tam też kompania zwiadowców 29 p SK, atakże przysłana przez ppłk. Floriana Gryla kopnia zwiadowców 29 pSK oraz przysłana do opanowania wzmocniona kompania strzelecka 29 pSK. Na Żeroniczki zajęte przez dwie kompanie 29 pułku i 31 skczr. wykonały kontratak oddziały niemieckie, odparte z powodzeniem. Niemieckie kontrataki ponawiane do wieczora nie uzyskały powodzenia^[4]. 14 września kompania przeszła nad Słudwię i zatrzymała się w majątku Zarębów. Wieczorem działała w straży tylnej 25 Dywizji Piechoty. Rano osiągnęła drogę Sanniki – Sochaczew^[5].

Obsada personalna

Obsada w dniu 1 września 1939 roku^[6]:

• dowódca kompanii – kpt. Tadeusz Szałek
• dowódca 1 plutonu – ppor. rez. Józef Kaplinowski
• dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Wacław Trzeciak
• dowódca plutonu techniczno–gospodarczego – chor. Alfred Zieliński

Skład kompanii

Poczet dowódcy

• gońcy motocyklowi
• drużyna łączności
  • patrole:

radiotelegraficzny

łączności z lotnictwem

• sekcja pionierów

Razem w dowództwie

1 oficer, 7 podoficerów, 21 szeregowców;

1 czołg, 1 samochód osobowo terenowy, 2 samochody z radiostacjami N.2, furgonetka, 4 motocykle.

2 x pluton czołgów

1 oficer, 7 podoficerów, 7 szeregowców

6 czołgów, 1 motocykl, przyczepa towarzysząca

pluton techniczno – gospodarczy

• drużyna techniczna
• drużyna gospodarcza
• załogi zapasowe
• tabor

Razem w plutonie

1 oficer, 13 podoficerów, 18 szeregowców

5 samochodów ciężarowych, samochód-warsztat, cysterna, 1 motocykl, transporter czołgów, 2 przyczepy na paliwo, kuchnia polowa

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
• Adam Jońca: Wrzesień 1939 : pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
• Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
• Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles: 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
• Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
• Przemysław Dymek: 29 Pułk Strzelców Kaniowskich. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 164. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2013. ISBN 978-83-62046-44-7.