Nożyczki

Ten artykuł dotyczy nożyczek. Zobacz też: inne znaczenia słów „nożyce” i „nożyczki”.
Nożyczki z II wieku pochodzące z terenów Anatolii

Nożyczki, nożyce – narzędzie służące do ręcznego przecinania i rozcinania różnych materiałów przy użyciu małej siły[1].

Nożyczki zostały wynalezione prawdopodobnie około XV w. p.n.e. w Egipcie, ale współczesną konstrukcję wprowadzili Rzymianie ok. 100 p. n.e[potrzebny przypis].

Konstrukcja

Nożyczki można podzielić przede wszystkim ze względu na rodzaj rozcinanego materiału – papieru (nożyczki biurowe), tekstyliów (nożyczki krawieckie), włosów (np. nożyczki fryzjerskie, nożyczki groomerskie albo nożyce do strzyżenia owiec), tkanek (np. nożyczki do manicure, nożyczki chirurgiczne albo nożyce do krojenia drobiu), blachy, a także do obcinania gałęzi krzewów (nożyce ogrodowe – sekator) itp. Budowa współczesnych nożyczek sprowadza się do dwóch ostrzy połączonych ze sobą na wspólnej osi z uchwytami na palce po przeciwnej stronie; ostrza mogą mijać się wzajemnie, stykając się przy tym ze sobą płaskimi powierzchniami[potrzebny przypis]. W nożyczkach fryzjerskich istnieje charakterystyczny rodzaj nożyczek zwany nożyczkami degażowymi. Ich cechą wyróżniającą jest to, iż jedno z ostrzy przypomina zaostrzony grzebień. Ten rodzaj nożyczek służy do cieniowania, przerzedzanie i zmniejszenia objętości włosów.

W zależności od zastosowania, nożyczki mogą dodatkowo posiadać sprężynki ułatwiające ich rozwieranie i blokadę umożliwiającą przechowywanie ich w pozycji zamkniętej[potrzebny przypis].

Konstrukcja nożyczek nie musi być symetryczna i choć zasadniczo nie ma większego znaczenia, czy nożyczki trzymane są prawą czy lewą ręką, to dla niektórych dokładniejszych prac niektóre modele wygodniej jest używać tak, jak przewidział konstruktor; dlatego spotyka się odmiany nożyczek przeznaczone do operowania ręką prawą i – rzadziej spotykane – lewą[potrzebny przypis].

Współczesne nożyczki

  • Nożyczki różnych rozmiarów: najmniejsze – do manicure, największe – do cięcia drobiu
    Nożyczki różnych rozmiarów: najmniejsze – do manicure, największe – do cięcia drobiu
  • - fryzjerskie
    - fryzjerskie
  • - stajenne do strzyżenia grzyw końskich
    - stajenne do strzyżenia grzyw końskich
  • - dla leworęcznych (z lewej) i praworęcznych (z prawej)
    - dla leworęcznych (z lewej) i praworęcznych (z prawej)
  • Nożyczki chirurgiczne
  • Nożyczki degażowe - powszechnie używane przez fryzjerów i groomerów.
    Nożyczki degażowe - powszechnie używane przez fryzjerów i groomerów.

Przypisy

  1. nożyce – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2023-06-06]  (pol.).
Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku
Kontrola autorytatywna (narzędzie ręczne):
  • GND: 4179496-5
  • NDL: 00562986
  • NKC: ph239935
  • J9U: 987007563226705171
  • Britannica: technology/scissors
  • БРЭ: 2669484
  • SNL: saks_-_verktøy
  • Catalana: 0214042, 0146578
  • DSDE: saks