Szczawnica-Krościenko
 | Zobacz też: Szczawnica (ujednoznacznienie). |
Szczawnica-Krościenko – miasto istniejące w latach 1973–1982, później podzielone na miasto Szczawnica i wsie Krościenko nad Dunajcem i Tylka w woj. małopolskim, w powiecie nowotarskim.
Historia
Utworzenie miasta
Miasto Szczawnica-Krościenko zostało utworzone w 1973 roku w wyniku administracyjnego połączenia miasta Szczawnicy (prawa miejskie 1962) z osiedlem Krościenko (obecnie pod nazwą Krościenko nad Dunajcem)[1]. W roku 1956 Krościenko liczyło 2800 mieszkańców, a Szczawnica 4400. W roku 1962 Krościenko liczyło 3000 mieszkańców, a Szczawnica 4900.
Rozdzielenie miasta
Data rozdzielenia miasta nie jest jednoznaczna, ponieważ manewr ten nastąpił w okresie stanu wojennego i był opóźniany kolejnymi rozporządzeniami a sam fakt rozdzielenia opisany był w dwóch oddzielnych dokumentach ustawodawczych:
- Według Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139 (§ 1 i § 2-pkt 4)[2] ze Szczawnicy-Krościenka wyłącza się obszar pod nazwą Krościenko oraz przysiółek Tylka, tworząc z nich gminę Krościenko, w której skład wchodzą także wyłączone z gminy Czorsztyn sołectwa Grywałd i Krośnica. Datę ustalono na 1 stycznia 1982 roku. Kolejnym rozporządzeniem zawartym w Dz.U. z 1981 r. nr 31, poz. 178[3] zmieniono datę wejścia w życie dotychczasowego rozporządzenia na nieokreślone „z upływem dwóch miesięcy od dnia zniesienia stanu wojennego”. Wreszcie trzecim rozporządzeniem, zawartym w Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 165[4], ustalono ostateczną datę przedawnianego manewru – na 1 października 1982.
- Zmianę nazwy miasta Szczawnica-Krościenko (a technicznie pozostałego po nim obszaru po wyłączeniu ww. terenów) na Szczawnica opisano w zarządzeniu zawartym w M.P. 1981 nr 28, poz. 261 (M.P. z 1981 r. nr 28, poz. 261)[5]. Datę przeprowadzenia zmiany nazwy ustalono na 1 stycznia 1982 roku, a więc na ten sam dzień co planowane utworzenie gminy Krościenko. Dokument ten nie został jednak odwleczony.
Miasto Szczawnica-Krościenko przestało istnieć z dniem 1 stycznia 1982 (po przemianowaniu na Szczawnica), jednakże funkcjonowało ono de facto (pod względem administracyjnym i o dawnym zasięgu geograficznym) aż do 1 października 1982, kiedy to faktycznie odłączono Krościenko i utworzono nową gminę.
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
- ↑ Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139 – Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 13 października 1981 r. w sprawie zmiany granic miasta Szczawnicy-Krościenka w województwie nowosądeckim oraz utworzenia, zmiany granic i nazw niektórych gmin, a także ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: bialskopodlaskim, częstochowskim, gdańskim, katowickim, lubelskim, nowosądeckim, ostrołęckim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim, włocławskim, wrocławskim i zamojskim.
- ↑ Dz.U. z 1981 r. nr 31, poz. 178 – Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 23 grudnia 1981 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zmiany granic miasta Szczawnicy-Krościenka w województwie nowosądeckim oraz utworzenia, zmiany granic i nazw niektórych gmin, a także ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: bialskopodlaskim, częstochowskim, gdańskim, katowickim, lubelskim, nowosądeckim, ostrołęckim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim, włocławskim, wrocławskim i zamojskim.
- ↑ Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 165 – Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 26 lipca 1982 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zmiany granic miasta Szczawnicy-Krościenka w województwie nowosądeckim oraz utworzenia, zmiany granic i nazw niektórych gmin, a także ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: bialskopodlaskim, częstochowskim, gdańskim, katowickim, lubelskim, nowosądeckim, ostrołęckim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim, włocławskim, wrocławskim i zamojskim.
- ↑ M.P. 1981 nr 28, poz. 261 (M.P. z 1981 r. nr 28, poz. 261) – Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 13 października 1981 r. w sprawie zmiany nazwy miasta Szczawnicy-Krościenka w województwie nowosądeckim.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Szczawnicy
- Oficjalna strona Krościenka nad Dunajcem
- Szczawnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 822 .
- Krościenko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 700 .
- Tylko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 700 .
- p
- d
- e
Szczawnica
| Części miasta wg TERYT |
|
|---|---|
| Dawniej w granicach miasta |
|
| Twory pochodne |
|
- p
- d
- e
Powiat nowotarski (1920–1975)
- Siedziba powiatu – Nowy Targ
| Przynależność wojewódzka |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →) | |||||
| Miasteczka (1920–34) | |||||
| Gminy miejskie (1920–39 i 1945–75) | |||||
| Osiedla (1954–72) |
| ||||
| Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39, 1945–54 i 1973–75) |
| ||||
| Gromady (1954–72) |
| ||||
| Gminy (1939–45) |
|
- ↑ Kursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie.
