Szombathely
Szombathely | |||||
| |||||
Państwo | Węgry | ||||
---|---|---|---|---|---|
Komitat | Vas | ||||
Powiat | Szombathely | ||||
Zarządzający | András Nemény↗ | ||||
Powierzchnia | 97,52 km² | ||||
Wysokość | 216 m n.p.m. | ||||
Populacja (2018) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | (+36) 94 | ||||
Kod pocztowy | 9700 | ||||
Położenie na mapie Węgier | |||||
47°14′N 16°37′E/47,233333 16,616667 | |||||
| |||||
| |||||
Strona internetowa |
Szombathely (niem. Steinamanger, chorw. Sambotel, słoweń. Sombotel, słow. Kamenec) – miasto na zachodzie Węgier, nieopodal granicy z Austrią, siedziba władz komitatu Vas oraz powiatu Szombathely. Zajmuje powierzchnię 97,52 km² i w 2018 było zamieszkiwane przez 77 984 osoby (10. miejsce pod względem liczby mieszkańców na Węgrzech).
Historia
W czasach starożytnych miejsce to stanowiło punkt na traktach handlowych. Przebiegała tędy jedna z nitek szlaku bursztynowego. Czynnik ten zadecydował o założeniu w czasach cesarza Klaudiusza osiedla pod nazwą Colonia Claudia Savaria. W 107 r. stało się ono stolicą świeżo powołanej prowincji Panonia Górna. W 456 r. Savaria padła ofiarą trzęsienia ziemi. Przypuszczalnie od XI w. miasto podporządkowane było biskupstwu Győr. Reforma administracji kościelnej wyniosła w 1777 r. Szombathely do rangi stolicy nowo utworzonego biskupstwa. W II połowie XIX w. miasto zostało ważnym węzłem kolejowym, w którym zbiegały się linie z Wiednia do Zagrzebia i z Budapesztu do Grazu. Miasto poniosło duże zniszczenia podczas II wojny światowej (bombardowania 4 marca 1945). Pod gruzami znalazła się większa część tkanki urbanistycznej (w tym barokowe zabytki).
W mieście prawdopodobnie urodził się Marcin z Tours.
Demografia
Zabytki
- Świątynia Izydy
- Kościół dominikanów pw. św. Marcina(inne języki), barokowy
- Katedra Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, barokowo-klasycystyczna
- Kościół i klasztor franciszkanów(inne języki)
- Urząd komitacki (Megyeháza)
- Kolumna Trójcy Świętej na rynku
- Kościół ewangelicki
- Synagoga
- Dom narodzin węgierskiego malarza Gyuli Derkovitsa
- Świątynia Izydy
- Galeria i synagoga (spojrzenie od świątyni Izydy)
-
- Kościół franciszkanów
- Urząd komitacki
- Fragment rynku z Kolumną Trójcy Świętej
- Dom narodzin Derkovitsa
Kultura
W mieście działa Teatr im. Sándora Weöresa(inne języki) (Weöres Sándor Színház).
Sport
W mieście ma siedzibę klub piłkarski Szombathelyi Haladás, brązowy medalista ligi węgierskiej sezonu 2008/2009.
Miasta partnerskie
- Ferrara, Włochy
- Kaufbeuren, Niemcy
- Lappeenranta, Finlandia
- Maribor, Słowenia
- Ramat Gan, Izrael
- Razgrad, Bułgaria
- Joszkar-Oła, Rosja
Bibliografia
- Węgierski Urząd Statystyczny
- Jarosław Swajdo, Węgry, Wydawnictwo BOSZ, Olszanica 2014, ISBN 978-83-7576-198-6, s. 183–185.
- Szombathely, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 18 .
- p
- d
- e
Miasta |
|
---|---|
Wsie (gminy) |
|
- PWN: 3983306
- Britannica: place/Szombathely
- VLE: szombathely
- Catalana: 0064832
- DSDE: Szombathely
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 59263