Thomas Weelkes

Thomas Weelkes

Data i miejsce urodzenia	ochrz. 25 października 1576 prawd. Elsted
Pochodzenie	angielskie
Data i miejsce śmierci	prawd. 30 listopada 1623 Londyn
Instrumenty	organy
Gatunki	muzyka poważna, muzyka renesansowa, muzyka barokowa
Zawód	kompozytor, organista
Multimedia w Wikimedia Commons

Thomas Weelkes (ochrz. 25 października 1576 prawdop. w Elsted, zm. prawdop. 30 listopada 1623 w Londynie)^[1]  – angielski kompozytor i organista. Jeden z najbardziej utalentowanych madrygalistów i główny kompozytor muzyki liturgicznej Kościoła anglikańskiego^[1] .

Życiorys

Weelkes został ochrzczony prawdopodobnie w małym, wiejskim kościele w Elsted w hrabstwie Sussex 25 października 1576 roku. Jego ojciec był prawdopodobnie proboszczem tego kościoła. Nic nie wiadomo na temat dzieciństwa Weelkesa.

W roku 1597 opublikował swój pierwszy tom madrygałów. Po krótkoterminowej pracy w domu Edwarda Darcye został organistą w Winchesterze College. Płacono mu wtedy 13 szylingów na kwartał, plus wikt i zakwaterowanie. Na tym stanowisku pracował 2-3 lata.

Podczas pobytu w Winchesterze Weelkes skomponował dwa tomy madrygałów, opublikowane w latach 1598 i 1600. Zdobył też stopień bakałarza muzyki New College Oxford (1602), po czym wyruszył do Chichesteru, by zostać organistą i kierownikiem chóru katedralnego. Był także świeckim urzędnikiem w katedrze z roczną pencją £15 2s 4d plus wyżywienie i zakwaterowanie)^[1] . W 1603 roku ożenił się z Elizabeth Sandham, pochodzącą z bogatej rodziny. Mieli troje dzieci. Elizabeth zmarła w 1624^[1] .

Na tytułowej stronie czwartego i ostatniego tomu madrygałów Weelkesa, opublikowanego w roku 1608, było napisane, iż był on "Panem Kaplicy Królewskiej"; jednak jego imię nie pojawia się w zapisach Kaplicy Królewskiej, więc prawdopodobnie pełnił ten urząd bardzo krótko.

Weelkes skłócił się z władzami Katedry z powodu swego pijaństwa i niestosownego zachowania. W roku 1609 zarzucano mu częste nieobecności w pracy, którą w końcu stracił (z powodu grania na organach po pijanemu i używania wulgarnego języka). Stanowisko swoje odzyskał, lecz nadal jego zachowanie budziło kontrowersje.

Zmarł prawdopodobnie 30 listopada 1623. Taka data widnieje na jego testamencie^[1] . Nazajutrz, 1 grudnia 1623, został pochowany w St. Bride’s Church przy Fleet Street w Londynie^[1] . W Katedrze w Chichesterze znajduje się tablica pamiątkowa poświęcony kompozytorowi^[1] .

Twórczość

Thomas Weelkes jest znany ze swej muzyki wokalnej, szczególnie madrygałów i muzyki sakralnej. Weelkes napisał więcej anglikańskiej muzyki liturgicznej niż inny ówczesny kompozytor, zwłaszcza na modlitwę wieczorną. Wiele jego hymnów jest wierszowanych, przeznaczonych na mały chór, na który komponował w katedrze w Chichesterze.

Przyjacielem Weelkesa był madrygalista Thomas Morley. Gdy Morley zmarł w roku 1602, Weelkes napisał dlań hymn: Wspomnienie mojego przyjaciela Thomasa Morleya, (znany także jako Śmierć odebrała mnie.) Madrygały Thomasa Weelkesa są nader chromatyczne, zawierają kontrapunkt i nietypowe rytmy.

Przypisy

Bibliografia

• David Brown: Weelkes, Thomas. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).